پروتز دندان چیست و چه کارکردی دارد؟
پروتز های دندان چه کارکردی دارند؟ از وظایف پروتزها میتوان باید به جایگزینی دندان از دست رفته و جلوگیری از عواقب منفی از دست دادن دندان اشاره کرد. در کل پروتزهای دندان وظیفه بازیابی زیبایی و سلامت دهان و دندان و اصلاح طرح لبخند را بر عهده دارند. از دیگر کارکردهای آن اصلاح نواقص داخل دهان از جمله فقدان یک دندان یا بخشی از آن و یا از دست رفتن بافت ها دهان مانند فک و کام است. نحوه اتصال پروتزهای دندان متفاوت است. پروتز ها معمولا توسط خود دندان، ایمپلنت های دندان یا از طریق مکش و یا توسط عضلات دهان در جایگاه خود ثابت می شوند. هر فردی با دندان از دست رفته، یک کاندیدای ایمپلنت دندان بالقوه است، اما ارزیابی دقیق توسط متخصص، شرایط ایده آل را مشخص می کند.
برای دستیابی به لبخندی جذاب و ماندگار، انتخاب یک متخصص لمینت دندان ماهر، تأثیر بسزایی در کیفیت و دوام لمینت های دندانی خواهد داشت. یکی از عوامل کلیدی در موفقیت درمان ایمپلنت و جلوگیری از عوارض احتمالی، آگاهی و رعایت دقیق باید ها و نباید های بعد از ایمپلنت دندان است؛ چرا که مراقبت های درست پس از جراحی می تواند تأثیر مستقیم بر روند بهبود و ماندگاری ایمپلنت داشته باشد.
فرم مشاوره و رزرو وقت
انواع پروتز دندان
انواع پروتز دندان به دو نوع پروتز ثابت و متحرک تقسیم بندی می شود. از نمونه پروتز ثابت می توان تاج یا روکش دندان و پل یا بریج دندان را نام برد. این پروتزها به دندان چسبانده می شوند. به همین دلیل عنوان ثابت گرفته اند. برای پروتز متحرک می توان دندان های مصنوعی را مثال زد که به آنها دست دندان نیز گفته می شود. پارسیل نیز دندان مصنوعی جزئی است. یکی از موارد مصرف پروتز دندان، اصلاح فاصله بین دندان ها می باشد.
پروتز ثابت دندان و پروتزهای متحرک به شکل های مختلفی تولید می شوند. برای ثابت کردن پروتز دندانی در جای خود از موادی مانند چسب و پیچ استفاده می شود. این پروتزها توسط متخصص کاشت دندان در مرکز ایمپلنت دندان در تهران هم استفاده می شود.در ادامه در مورد هریک از این پروتزها توضیحاتی آورده شده است.
برای آشنایی کامل با فیکسچر ایمپلنت، این جزء حیاتی در موفقیت کاشت دندان، کلیک کنید.
1. پروتز ثابت
پروتز ثابت دندان به پروتزی گفته می شود که به دندان یا ایمپلنت متصل می شود. نحوه اتصال این نوع پروتز می تواند با چسبهای مخصوص این کار یا پیچ باشد. تنها دندانپزشک معالج می تواند این پروتز را از دهان خارج کند. پروتز ثابت میتواند از مواد مختلفی ساخته شود. در ادامه مواد ساخت آن را بیان میکنیم :
مواد سازنده پروتز ثابت
روكش یا بریج سرامیک متصل به فلز(PFM): در این نوع پروتز ابتدا فریم یا چارچوبی از فلزات مخصوص (تیتانیوم، پالادیوم و یا طلا) که به روكش یا بریج ثبات میدهند ساخته میشود سپس لایه ای از سرامیك دندانی برای بازسازی ظاهر و سطح جونده پروتز به این فریم متصل میشود.
بیشتر بدانید: ایمپلنت تیتانیوم
مراحل درمان پروتز ثابت
- دندانپزشک در مرحله آغازین آماده سازی اولیه را بر روی دندان بیمار انجام می دهد. پس از آن قالبگیری دندان انجام می شود و نتیجه برای لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می شود.
- در لابراتوار قالب ها با استفاده از گچ دندانپزشکی ریخته میشود و ماکت دندان از جنس گچ ساخته می شود.
- پس از آن روی این ماكت فریم فلزی ساخته می شود و سپس چند لایه سرامیك در حرارت بسیار بالا به فریم فلزی اتصال داده می شود. اگر به ویژگی های فردی به عنوان مثال رنگ دندان و سایز آن توجه بیشتری شود، میتوان پروتز دندان زیباتری ساخت که به دندان های واقعی بیمار نزدیکتر باشد.
- روكش یا بریج دندان فاقد فلز این روكشها از دی اکسید زیرکونیوم (زیرکونیا) و یا سرامیک فشرده ساخته میشود، روش آماده سازی دندانها و قالبگیری و ارسال به لابراتوار مشابه روكش های فلز و سرامیك است ولی مراحل لابراتواری آنها با هم متفاوت است چرا كه در این روش ماكتهای دندانی ابتدا توسط دوربینهای ٣ بعدی اسكن شده، سپس توسط كامپیوتر روكش مورد نظر طراحی میشود در مرحله بعد بلوك های زیركونیومی مخصوص توسط دستگاههایی كه بسیار شبیه دستگاههای تراشكاری دقیق صنعتی (معروف به دستگاههای CAD CAM) هستند تراشیده شده و تبدیل به روكش می شوند.
- و پس از آن توسط متخصص روی لثه و در جای مناسب قرار میگریند.
سرامیک زیرکونیوم ماده اصلی تشکیل دهنده روكشها و بریجهاست که در چند سال گذشته توسعه بسیاری داده شده است. این ماده مزایای بسیاری نسبت به پروتز فلز و سرامیکی دارد:
- این مواد فلزی نیستند و حساسیت هایی كه به خاطر نزدیكی فلز با بافتهای دندان بوجود می آید را به وجود نمی آورند.
- علاوه بر خواص گفته شده زیركونیاها دربسیاری از جنبه ها بهتر از فلز عمل می کنند و پروتز ساخته شده از ان به طور کامل با فرم و رنگ دندان هماهنگی دارد.
- این مواد از نظر بیولوژیکی خنثی هستند و با محیط زیست سازگاری دارند . این مواد حرارت و برق را به سختی از خود عبور می دهند. (دندانهای پایه را از تحریكات شدید محافظت میكنند) علاوه بر این پلاک های دندانی روی سطح انها تجمع پیدا نمیکنند.
- زیرکونیاها در برابر نور نفوذ پذیرند و دارای خواص فتودینامیک عالی هستند، ( این خاصیت به طبیعی تر شدن ظاهر روكش كمك زیادی میكند ).
- با استفاده از این مواد خطر التهاب لثه یا خارج شدن لثه از حالت طبیعی وجود ندارد.
- خطر ابتلا به آلرژی و یا تغییر رنگ لثه ها در نزدیکی لبه های فلزی وجود ندارد.
نقطه ضعف این مواد گرانتر بودن نسبت به مواد مشابه خود است. علاوه بر پروتز دندان ،ایمپلنت های دندانی و قطعات مربوط به آن که به ایمپلنت متصل میشوند نیز از این مواد ساخته شده اند به نظر میرسد که استفاده از این مواد فصل جدیدی را در دندانپزشکی باز کرده است.
دانستنی مهم: پیوند استخوان برای ایمپلنت زمانی انجام میشود که استخوان فک تحلیل رفته باشد و توانایی نگهداشتن پایه ایمپلنت را نداشته باشد. این عمل باعث تقویت استخوان فک و افزایش شانس موفقیت ایمپلنت میشود. با پیوند استخوان مناسب، امکان کاشت دندان حتی در شرایط پیچیده فراهم میگردد.
اگر دندان از دست رفته ای دارید، مقاله جامع ایمپلنت تک دندان میتواند برای شما مفید باشد.
بررسی میزان موفقیت ایمپلنت دندان یکی از عوامل مهم در انجام درمان با ایمپلنت دندان است که تحت تأثیر شرایط بیمار، مهارت پزشک و مراقبت های پس از کاشت قرار دارد.
2. پروتز متحرک
پروتز متحرک یا دست دندان همانگونه که از نامش بر می آید، پروتزی است که به راحتی می توان آن را داخل دهان قرار داد و یا آن را از دهان خارج کرد. در صورت کشیده شدن همه دندانهای بیمار می توان پروتز متحرک کامل استفاده کرد. از مضرات استفاده از این نوع پروتز بحث روانی آن است که فرد با پوشیدن آن احساس پیری کند. در ابتدای درمان ممکن است که استفاده از دست دندان ناخوشایند باشد اما به مرور زمان این حس از میان خواهد رفت.
در استفاده از این پروتز ها به دلیل تخریب مستمر و تحلیل تیغه استخوان فك هر ١یا ٢ سال نیاز به بررسی آن و هر ٥ تا ٧ سال نیاز به جایگزینی پیدا میکنند .در صورتی که بیمار همه دندانهای خود را ازدست نداده باشد برای جایگزینی چند دندان از دست رفته پروتز (یا دندان مصنوعی) پارسیل مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع پروتزروی یک صفحه فلزی ساخته میشود که توسط یک لایه روکش پلاستیکی همرنگ لثه ها پوشیده شده است. پروتزهای پارسیل توسط قفلها یا نگه دارنده های مخفی به دندان ها متصل باقی میمانند. باید توجه داشت كه تا قبل از معرفی ایمپلنت های دندانی، بازسازی سیستم جونده بر روی استفاده از دندان مصنوعی متمرکز بود ولی امروزه به سبب مزایای بیشمار ایمپلنت ها این نوع از پروتز دندان کمتر استفاده می شود.
برای درک کامل این که سخت ترین مرحله ایمپلنت کدام است و چرا این مرحله از اهمیت بالایی برخوردار است، کلیک کنید.
جهت مشاوره با دکتر مصطفی نژاد کافیست با شماره های مطب تماس گرفته و پاسخ خود را دریافت نمایید. همچنین میتوانید رزرو وقت را به صورت تلفنی و آنلاین انجام دهید.
سوالات متداول در مورد پروتز دندان
1. مقایسه مزایا و معایب پروتز ها با ایمپلنت
- دندان های مصنوعی تنها جایگزینی برای دندان های از دست رفته نیستند بلکه بافت لثه و استخوان ازدست رفته را نیز پوشش میدهند و ظاهری مناسب را ارائه میکنند. این مسئله خصوصا در افرادی که تحلیل زیادی در استخوان و لثه ها داشته اند، بسیار مهم است. در این افراد تنها با درمان ایمپلنت نمیتوان همه این بافتها را به نحو مطلوب بازسازی كرد.
- نگهداری و تمیز کردن پروتز های متحرک راحت تر است و این برای کسانی که مشکل مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را دارند یک مزیت است.
- این پروتز ها سازگارترند و در صورت از دست دادن دندان های بیشتر میتوان با تغییرات جزیی در طراحی انها دندانهای جدید از دست رفته را نیز پوشش داد.
- در نهایت این پروتز ها به طور کلی ارزانتر هستند.
2. چگونه میتوان ایمپلنت را با پروتز متحرک استفاده کرد
پروتز کامل متحرک، روی لثه را می پوشاند و همین مسئله باعث می شود که به خوبی در فک پایین ثابت نشود. این مسئله بیشتر علت ناراضی بودن افراد از این نوع پروتز است. چگونه می توان این نقص را جبران کرد؟ اگر دو ایمپلنت در دهان بیمار قرار بگیرد، می توان از آنها برای بهبود ثبات پروتز استفاده کرد. نتیجه این کار بالا رفتن اعتماد به نفس و راحت تر بودن بیمار است. زیرا با این کار فعالیت هایی مانند حرف زدن، غذا خوردن و حتی خندیدن ساده تر می شود. و در نتیجه موجب ایجاد احساس خوشایندی میشود كه گویی پروتز دندان ان فرد قسمتی از خود فرد شده است.
هزینه پروتز دندان
هزینه پروتز تا حد زیادی به دندانپزشک معالج بستگی دارد. به طور کل هزینه اكثر خدمات دندانپزشكی بر دو اساس محاسبه میشود: ارزش مواد مصرفی و دستمزد دندانپزشك. در پروتز های دندانی افزون بر این دو مورد دستمزد لابراتوار سازنده نیز به هزینه های تمام شده اضافه میشود. اگرچه پروتزها ارزانتر از ونیرها هستند، اما برخی دندانپزشکان هستند که هزینه ی زیادی بابت آن دریافت می کنند. بهتر است قبل از مراجعه به دندانپزشک، در مورد کیفیت و هزینه تحقیق کنید. علاوه بر این، بهتر است قبل از تصمیم گیری نظر یک متخصص را در مورد دندانپزشکان زیبایی و دندانپزشکان پروتز جویا شوید، به این دلیل که ممکن است نیاز واقعی شما متفاوت با چیزی باشد که تصور می کنید.
