لمینیت دندان
لمینیت دندان چیست؟
لمینیت دندان که به ونیر لمینت نیز معروف است، لایه ای از مواد مخصوص همرنگ دندان است که درلابراتوار ساخته میشود و روی دندان چسبانده میشود. این مواد با اهداف مختلفی مانند:
- درمان شکستگی دندان
- کم کردن فاصله میان دندانها
- و یا تغییر رنگ، شکل یا ارتفاع دندانها مورد استفاده قرار می گیرند.
بطور کلی این نوع درمان ها به بخش های زیر تقسیم میشود. به این نوع درمان ها ونیر گفته میشود. ونیر ها به دو نوع ونیر کامپوزیت و ونیر لمینت تقسیم میشود.
لمینت ها روی دندان چسبانده میشوند و کامپوزیت ها نیز از جنس کامپوزیت هستند.
ممکن است که ونیرها داخل مطب یا کلینیک دندانپزشکی ساخته شوند. در این صورت جنس مواد تشکیل دهنده ونیر از کامپوزیت یا مواد ترمیم کننده ایست که همرنگ دندان هستند. این نوع معمولا به ونیر کامپوزیتی شهرت دارد. نوع دوم ونیر در لابراتوار تولید می شود و مواد اصلی تشکیل دهنده آن سرامیک است. این نوع را ونیر سرامیکی می نامند. ونیرها نیاز اندکی به تراش دارند و بسیار زیبا هستند، به همین دلیل اولین طرحی که برای اصلاح دندان های پیشین داده می شود معمولا استفاده از ونیر دندان است.
شرایط انجام لمینت
- لمینیت دندان برای اصلاح مشکلات دندان های قدامی یا جلویی که چندان شدید نباشند، به کار می رود.
- مهم ترین مسئله این است که دندان دچار آسیب های زیادی نباشد و مشکلات آن در حد آسیبهای ظاهری مینای دندان باشد. در صورتیکه دندان دچار پوسیدگی وسیع باشد، یا اینکه به هم ریختگی دندان ها بسیار زیاد و پیچیده باشد، بهتر است که با کمک دندانپزشک درمان هایی مانند روکش های زیبایی و یا ارتودنسی مدنظر قرار بگیرد.
- لمینت ها بسیار نازکند و اگر فشار زیادی به آنها وارد شود، احتمال شکستنشان وجود دارد. به همین دلیل پیش از انجام درمان لمینیت باید مطمئن شد که بیمار از دندان قروچه رنج نمی برد. زیرا ابتلا به این وضعیت باعث میشود که به طور ناخواسته فشاری بیش از اندازه به ونیرها وارد شود و در نتیجه آنها را بشکند. در این موارد توصیه می شود که از درمانهای جایگزینی و کاشت دندان استفاده کرد.
حال تا اینجا اطلاعاتی در خصوص این درمان انواع آن بدست آوردید حال باید با مشاوره یک دندانپزشک و شرایط خود یکی از این مدل های درمان را انتخاب کنید. در ادامه راهنمای انتخاب این نوع درمان ها را از زبان دکتر مصطفی نژاد بخوانید.
لمینیت سرامیکی بهتر است یا کامپوزیتی؟
درمان سرامیکی نسبت به نوع کامپوزیتی از زیبایی و طول عمر بیشتری برخوردار است، مقاوم‌تر از کامپوزیت بوده، رنگ پذیری بسیار کمتری دارد و البته نسبت به نوع کامپوزیتی گرانتر می‌باشد.
در درمان لمینیت سرامیکی دندان ها حتما تراش خواهند خورد با این حال در لمینیت کامپوزیتی، یا اصلا دندانها تراشیده نمی‌شوند و یابسیار ناچیز و با هدف برداشتن پوسیدگی‌ها این اقدام صورت می‌پذیرد. البته نوعی از لمینت نیز وجود دارد به نام لومینیرز که در ادامه بصورت دقیق در مورد آن توضیح خواهیم داد.
درمان لمینیت کامپوزیتی معمولا طی یک جلسه چند ساعته تمام خواهد شد، این در حالی است که نوع سرامیکی به دلیل الزام ساخت در لابراتوار، حدود یک هفته زمان خواهد برد.
در نهایت نوع درمان به مشکل دندان شما بستگی دارد. اگر دندانها مشکل شدیدی داشته باشند ما لمینیت سرامیکی را پیشنهاد می‌کنیم، اما اگر مشکل سطحی تر باشد پیشنهاد ما کامپوزیت ونیر خواهد بود.
پیش از پاسخ دادن به این سوال باید یاداوری کنیم که فلسفه و اساس این دو روش درمانی بسیار بهم شبیه هست، در واقع این هر دو زیر مجموعه ای از یک روش درمانی هستند و آن “ونیر” یا “لمینیت” دندان است.
اساسا هر پوششی که برای زیباتر کردن روی هر سطحی قرار داده شود در زبان انگلیسی بنام لمینیت نامیده میشود. حتما نام لمینیت دیوار یا لمینیت کف در تزیینات ساختمانی را شنیده اید. در دندانپزشکی نیز میتوانیم روی سطح بیرونی دندانها لایه ای برای برطرف کردن عیوب و زیباتر شدن دندانها قرار دهیم و طبیعتا نام این درمان “لمینیت دندان” خواهد بود، لمینیت دندان میتواند از جنس سرامیک در لابراتوار ساخته و سپس روی دندان نصب شود، که به آن لمینیت سرامیکی میگوییم،یا در مطب بصورت مستقیم توسط دندانپزشک روی دندانها فرم داده شود که به آن ونیر یا لمینیت کامپوزیتی گفته میشود.
البته غلط مصطلحی بین مراجعین ما وجود دارد که “لمینیت سرامیکی” را بنام “لمینیت” و “لمینیت کامپوزیتی” را بنام “کامپوزیت” میشناسند. دانستن ریشه نامگذاری (ترمینولوژی) این درمانها از این‌جهت مهم هست که توجه کنیم هر دو این درمانها در واقع بسیار بهم شبیه هستند و تفاوتی اگر وجود دارد ناشی از تفاوت بین خصوصیات سرامیک دندانی و کامپوزیت دندانی است.
سایر موارد و ملاحظات درمانی مانند میزان تراش خوردن یا نخوردن دندانها و … بسته به شرایط دندانها قبل از درمان و هدفی که از درمان داریم مشخص میشود ولی اصول درمانی در هر دو این روشها بسیار بهم شبیه هستند. مثلا اگر شخصی دندانهای عقب رفته داشته باشد و برای جلو آوردن دندانها نیاز به لمینیت داشته باشد، چه سرامیکی و چه کامپوزیتی نیاز به تراش در حد بسیار کم و فقط با هدف صاف و یکدست کردن سطوح وجود دارد. برعکس اگر دلیل مراجعه فرد دیگری سفید کردن دندانها باشد و شرایط برای برجسته تر شدن دندانها مناسب نباشد در هر دو حالت لمینیت سرامیکی یا کامپوزیتی مجبور به تراشیدن سطح بیرونی دندانها حداقل باندازه ۰.۳ تا ۰.۷ میلیمتر هستیم.یا پیشنهاد بلیچینگ دندان داده میشود.
تفاوت های تکنیکی این دو روش درمان
حالا که میدانیم فلسفه اصلی این درمانها بسیار بهم شبیه هستند به تفاوتهای تکنیکی این دو روش درمانی بصورت خلاصه و فهرست وار میپردازیم:
۱. ثبات رنگ: سرامیکهای دندانی نسبت به تغییر رنگ در طول زمان بسیار مقاوم هستند، حال آنکه کامپوزیتها ممکن است پس از مدتی نیاز به پالیش مجدد برای بازیابی درخشش اولیه داشته باشند.
۲. استحکام : سرامیکها نسبت به کامپوزیتها مقاومت بالاتری در برابر سایش دارند، ولی در اثر ضربه ممکن است اصطلاحا لب پر شوند.
۳. زمان درمان : لمینیت سرامیکی نیاز به یک جلسه آماده سازی دندان و قالبگیری دارد، سپس مراحل ساخت در لابراتوار انجام میشود و در جلسه دوم لمینیت ها روی دندانها نصب میشود. حال آنکه لمینیت کامپوزیتی در یک جلسه توسط دندانپزشک روی دندانها فرم داده میشود.
مشکلات بعد از درمان مانند پوسیدگی، حساسیت به سرما یا گرما و … : این مشکلات به جنس لمینیت ساخته شده ارتباطی ندارد و بیش از هر چیز به میزان تراش انجام شده روی دندانها بستگی دارد پس در هر دو روش سرامیک و کامپوزیت بصورت مشابه میتواند ایجاد شود.
۴. میزان تراش : در این مورد هم اشتباه شایعی بین عموم متقاضیان وجود دارد به این صورت که تصور میکنند کامپوزیت بر خلاف سرامیک نیاز به تراش ندارد، ولی همانطور که پیش تر ذکر شد عامل موثر در میزان تراش شرایط قبل از درمان و هدف از درمان هست. لمینیت های کامپوزیتی که بدون در نظر گرفتن شرایط فوق و فقط باصرار متقاضی بدون تراش ساخته شوند احتمال زیادی برای ایجاد بیماریهای لثه، خونریزی از لثه و ایجاد بوی بد در اطراف کامپوزیتها خواهند داشت و در صورت عدم اصلاح گاهی منجر به تحلیل رفتن لثه زیبا و گرانبهای دندانهای جلو خواهد شد.
۵. طول عمر : با توجه به خصوصیات فیزیکی برتر و مقاومت بهتر سرامیکها طول عمر مورد انتظار در لمینیت های سرامیکی بیشتر خواهد بود.
۶. قیمت : هزینه لمینیت های سرامیکی بیشتر از کامپوزیت هست ولی با توجه به خصوصیات پایدارتر و طول عمر بیشتر نمیتوان گفت لزوما لمینیت سرامیکی گرانتر است، در لمینیت سرامیکی هزینه اولیه بیشتری صرف میشود و درمان طول عمر بیشتری هم خواهد داشت.
در انتها مجددا باید تاکید کنم که علی رغم فراگیر شدن این درمانهای زیبایی اطلاعات عمومی متقاضیان نسبت به تفاوتها و مزایا و معایب هر یک از این درمانها کم و یا ناقص است و این نقص آگاهی بعضا منجر به ایجاد مشکلات بعدی برای فرد میشود و آنچه باقی میماند دندانهایی است که دچار تخریب یا حساسیت یا مشکلات لثه ای شده، امکان بازگشت به حالت قبل از درمان وجود ندارد و زیبایی هم بعلت مشکلات جانبی برای فرد جذابیت اولیه را ندارد.
معایب لمینیت سرامیکی
استفاده از لمینیت های سرامیکی معایبی دارد از جمله:
- زمانی که از لمینیت سرامیکی استفاده می کنید دیگر قادر به تعویض آنها نیستید.
- در هنگام خرابی یا شکستگی قابل تعمیر نیستند.
- دندان های شما به علت برداشتن مینای دندان حساس تر می شود و شما گرما و سرمای غذا و نوشیدنی ها را بیشتر حس می کنید.
- در مواردی لمینت ها امکان کنده شدن دارند، که البته شما با کمتر فشار وارد کردن بر روی آنها می توانید این خطر را به حداقل برسانید.
- لمینیت ها نقشی در خراب شدن دندان های شما ندارند و البته این که فکر کنید با لمینیت های سرامیکی دندان های شما از آسیب های دندانی در امان هستند نیز یک باور غلط است.
- اگر عادت های دندانی مثل دندان قروچه دارید لمینیت انجام ندهید چون باعث لب پر شدن و شکسته شدن دندان ها می شود.
لمینیت دندان برای چه افرادی مناسب نیست؟
- برای دندانهایی که تمایل به سمت لبی دارند این درمان مناسب نیست.
- افرادی که عادات دهانی مختلف دارند مثل دندان قروچه یا فشردن دندانها به هم و یا افرادی که سایش دندانی دارند.
- بر روی دندانهایی که بر اثر سایش ارتفاع خود را از دست داده اند نمیتوان از لمینیت استفاده کرد.
- اگر ضخامت مینای دندان به اندازه کافی نباشد.
- افرادی که بهداشت دهانی ضعیفی دارند.
آیا احتمال جدا شدن و یا پوسیده شدن دندان لمینیت شده وجود دارد؟
وقتی لمینت توسط دندانپزشک مجرب به درستی و دقت طراحی شده و با دقت کافی روی دندان قرار بگیرد هرگز از دندان جدا نمیشود. ولی این امکان وجود دارد که لمینت دندان دچار شکستگی یا لب پریدگی شود.
که البته طراحی و نصب دقیق، احتمال شکستگی یا لب پریدگی را کاهش میدهد. دندان ترمیم شده با لمینیت به همان اندازه ممکن است دچارپوسیدگی شود که دندان طبیعی دچار میشود. پس اهمیت دادن به بهداشت دهان و دندان از دیگر عوامل افزایش طول عمر لمینت دندان می باشد.
.
نمونه درمان کامل لمینت دندان
اصلاح لبخند در آقای حدودا ٣٠ ساله که با پوسیدگی و ترمیم های شکست خورده در دندانهای جلو که با ۶ واحد لمینیت در یک‌جلسه اصلاح شد، لازم بذکر است که دندانهای ۴و۵ دو طرف که در عکس دیده میشوند در مرحله تهیه روکش میباشند و در حاضر روکش موقت دارند.
انجام ۶ واحد لمینیت کامپوزیتی در یک جلسه، لازم به توضیح هست که ایشون درخواست لمینیت های درشتتر و کاملا سفید رو داشتن به همین خاطر ابتدا جراحی پلاستیک لثه برای هماهنگی و بلندتر شدن طول تاج دندانهای جلو انجام و در جلسه بعدی لمینیت ها ساخته شد. روکش های دو طرف هم خارج و برای ساخت مجدد به لابراتوار ارسال شد. و اونچه که در عکس بر روی دندانهای عقبی دیده میشه روکش موقت هست.
